Στα ευρωπαϊκά δικαστήρια αναμένεται να μεταφερθεί η μάχη για τα «μπόνους» δόμησης που δίνει ο Νέος Οικοδομικός Κανονισμός (ΝΟΚ). Κατασκευαστικές εταιρείες σχεδιάζουν να προσφύγουν, το αργότερο έως τις αρχές Ιουνίου, στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων για παραβίαση της αρχής της ισότητας (άρθρο 4 παρ. 1 του Συντάγματος) και των άρθρων της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου που προστατεύουν την ιδιοκτησία.
Ουσιαστικά σκοπεύουν να εξαντλήσουν το πεντάμηνο περιθώριο που δίνει ο νόμος για προσφυγή στο διεθνές δικαστήριο που εδρεύει στο Στρασβούργο από την έκδοση αποφάσεων, εν προκειμένω από εκείνες του ΣτΕ που είχαν καθαρογραφεί στις 5 Φεβρουαρίου.
Οι ανώτατοι δικαστές είχαν τότε ακυρώσει τη χρήση των κινήτρων που δίνει ο ΝΟΚ για προσαυξήσεις στη δόμηση (έξτρα ύψος και τετραγωνικά), καθώς είχαν νομοθετηθεί δίχως να έχει προηγηθεί πολεοδομικός σχεδιασμός. Ετσι χιλιάδες οικοδομικές άδειες βρέθηκαν στον «αέρα». Ειδικότερα, οι ανώτατοι δικαστές είχαν κρίνει ότι αντίκειται στο Σύνταγμα ο μη υπολογισμός στην επιτρεπόμενη δόμηση ενός κτιρίου των παταριών και του χώρου κύριας χρήσης των 35 τ.μ. στο δώμα της οικοδομής, όπως και η εξομοίωση της πισίνας με φυτεμένη επιφάνεια.
Προσφάτως, το Διοικητικό Εφετείο Κομοτηνής «κατεδάφισε» άλλο ένα ευεργέτημα του ΝΟΚ που αφορά τη μη προσμέτρηση στον συντελεστή δόμησης ενός κτιρίου της σοφίτας.
Σύμφωνα με τα όσα λέει στο «Βήμα» ο νομικός, ειδικός σε ζητήματα ευρωπαϊκού δικαίου, πολεοδομίας και περιβάλλοντος Ανδρέας Παπαπετρόπουλος, εκ της νομικής ομάδας που θα εκπροσωπήσει τους κατασκευαστές στο Στρασβούργο, θα ζητηθούν «μεγάλες αποζημιώσεις από αυτούς που ευθύνονται, δηλαδή το Ελληνικό Δημόσιο που νομοθέτησε έναν νόμο αντισυνταγματικό».
Εξηγώντας τα επιχειρήματά του αναφέρει ότι το ΣτΕ στις σχετικές αποφάσεις του έκανε διάκριση μεταξύ των πολιτών. «Χωρίζει όσους πρόλαβαν να ξεκινήσουν οικοδομικές εργασίες πριν την 11η Δεκεμβρίου 2024 (σ.σ.: σύμφωνα με το ΣτΕ οι άδειες αυτών των κτιρίων δεν μπορούν να ακυρωθούν) από εκείνους που είχαν οικοδομική άδεια αλλά δεν ξεκίνησαν την οικοδόμηση για διάφορους λόγους. Και οι δύο ομάδες πολιτών είχαν νόμιμες άδειες προγενέστερες της 11ης Δεκεμβρίου. Ποια είναι η διαφορά μεταξύ τους;» αναρωτιέται.
Παράλληλα, δεκάδες άλλες υποθέσεις εκκρεμούν στα δικαστήρια για ακύρωση οικοδομικών αδειών στις οποίες τίθεται το ζήτημα της αντισυνταγματικότητας άλλων κινήτρων που δίνει ο ΝΟΚ για επιπλέον δόμηση, π.χ. για υπόσκαφα, διεύρυνση υπογείων γκαράζ κ.λπ. Είναι αξιοσημείωτο ότι μόνο στην Κηφισιά έχουν γίνει 14 προσφυγές κατοίκων και μία του Δήμου Κηφισιάς στο Συμβούλιο της Επικρατείας (τρεις έχουν ήδη εκδικαστεί και αναμένονται οι αποφάσεις), ενώ εκκρεμούν άλλες δύο υποθέσεις στο Διοικητικό Εφετείο.
Μάλιστα, ομάδα κατοίκων της περιοχής σκοπεύει εάν απορριφθεί κάποια από τις αιτήσεις ακυρώσεως που έχουν κάνει στο ΣτΕ να προσφύγει είτε στο δικαστήριο στο Στρασβούργο είτε στην Κομισιόν, καθώς απειλείται να αλλοιωθεί το παραδοσιακό τμήμα της πόλης από κτίρια που «ξεχειλώνουν» και κήπους που εξαφανίζονται.
Οσον αφορά τις εκκρεμείς δίκες, το ΣτΕ με πρόσφατη απόφασή του έβαλε «πάγο» σε νέες προσφυγές κατά οικοδομικών αδειών που έχουν κάνει χρήση «μπόνους» δόμησης αλλά υποβάλλονται πολύ καιρό μετά την έκδοσή τους. Βάσει της απόφασης μπορούν να γίνονται αποδεκτές προσφυγές κατά αδειών, αλλά μόνον όταν αυτές είναι εμπρόθεσμες.